یک هوش غیر شناختی است که از نظر تاریخی، ریشه در مفهوم هوش اجتماعی دارد و نخستین بار " ثراندیک" (1920 ) آن را مطرح کرد. به عقیده ثراندیک، هوش هیجانی توانایی مهم مدیریت انسانها براي عمل به شیوهاي خردمندانه در روابط انسانی است. سالووي و مایر نخستین افرادي بودند که هوش هیجانی را زیرمجموعهاي از هوش اجتماعی تعریف کردند که شامل توانایی کنترل احساسها و هیجانهاي خویش و دیگران، تشخیص احساسها و هیجانها در خود و دیگران و استفاده از این اطلاعات براي هدایت، تفکر و اقدامها خود فرد است. سپس بار- آن به آن پرداخت .
پرسشنامه هوش هیجانی بار ـ آن توسط روون بار ـ آن در سال ۱۹۹۷ ساخته شده که نخستین پرسشنامه معتبر فرا فرهنگی جهت ارزیابی هوش هیجانی است. (بار – آن ، ۲۰۰۲)، آزمون هوش هیجانی بار ـ آن با طرح این سؤال که «چرا بعضی مردم نسبت به بعضی دیگر در زندگی موفق ترند» آغاز گردید. این آزمون دارای ۱۵ نمره خرده مقیاسها و ۵ نمره مقیاس ترکیبی و یک نمرهEQ که از مجموع نمرات خرده مقیاسهاست بدست میآید. این ۵ حیطه اصلی مهارت درون فردی، مهارت میان فردی، مهارت انضباطی، کنترل فشار روانی، کنترل فشار روانی، خلق عمومی است که از طریق ۱۵ خرده مقیاس زیر سنجیده میشود..
۱۵ زیر مقیاس این آزمون عبارتند از: خودآگاهی هیجانی– خودابرازی– عزتنفس– خودشکوفایی– استقلال– همدلی– مسئولیتپذیری اجتماعی– روابطبینفردی– واقعگرایی– انعطافپذیری– حلمسئله– تحملفشارروانی– کنترل تکانش– خوشبینی– شادمانی
آزمون در حد مناسبی اعتبار و پایایی دارد . روایی این پرسشنامه به صورت صوری و محتوایی مورد تایید نظر کارشناسان و صاحبنظران قرار گرفته است.
دهشیری ۱۳۸۱ ـ پایایی این آزمون را به روش بازآزمایی به فاصله یک ماه برای ۳۵ نفر، ۰/۷۴ گزارش کرد. برای خرده مقیاسهای تحمل فشار، تکانه و انعطافپذیری به ترتیب ضرایب بازآزمایی ۰/۹۰ – ۰/۸۴ و ۰/۸۲ و برای خرده مقیاسهای جراتمندی، مسؤلیتپذیری اجتماعی و استقلال، ضرائب بازآزمایی ۰/۵۸ – ۰/۶۲ و 0.65 گزارش شده است.
مراحل مختلف اعتبار یابی نشان داده است که آزمون از همسانی خوبی برخوردار است. آلفای کرونباخ محاسبه شده ۰/۹۳ و پایایی به روش زوج و فرد ۰/۰۰۱ معنی دار بوده است.