مقیاس بخشش خاص زناشویی توسط پالپری، رگالیا و فینچام در سال (۲۰۰۹) طراحی شده است. این مقیاس شامل ۱۰ گویه میباشد که به منظور ارزیابی بخشش خاص زوجین طراحی شده است. بخشش زناشویی در روابط زوجین صمیمی یک فرایند چند بعدی است که شامل احساسات مثبت و منفی میشود. بنابراین، این مقیاس به منظور بخشش خطاهای خاص زناشویی طراحی شده است. این پرسشنامه شامل ۲ زیر مقیاس میباشد که عبارتند از: (۱) سخاوتمندی (۲) اجتناب ـ خشم
پژوهشگران حیطه قدرتمندی و متخصصان بالینی متوجه شدهاند که وقتی با زوجهای کار میکنند که میخواهند بخششهای رنجش خاطر گذشته و فعلی آنها را متوجه شوند، این مقیاس ابزار مناسبی میباشد. همچنین وقتی پژوهشگران با افرادی کار میکنند که به ارتباطات نزدیکشان میپردازند این ابزار، مقیاس مناسبی تشخیص داده شده است. نتایج پالپری و همکاران (۲۰۱۱)، نشان داد که این پرسشنامه یک ابزار یک بعدی است و ۳/۵۰ درصد از واریانس مردان و ۴/۵۳ درصد از واریانس زنان را تبیین میکند. همه گویهها دارای بار عاملی بزرگتر از ۴۰/۰ بودند. آلفای کرونباخ برای مردان ۹۰/۰ و برای زنان ۹۱/۰ گزارش شده است. پالپری و همکاران (۲۰۰۹)، ای مقیاس را روی ۳۲۸ زوج به منظور اعتباریابی اجرا کردند. آنها به بررسی ابعاد، همسانی درونی، اعتبار افتراقی و همزمان و پیشبین این مقیاس پرداختند. نتایج حاکی از آن بود که این مقیاس شامل ۲ بعد مثبت (سخاوتمندی) و نفی (اجتناب ـ خشم) میباشد که هر دو از همسانی درونی خوبی برخوردار بودند، به طوری که آلفای کرونباخ در زیر مقیاس (سخاوتمندی) مردان ۸۰/۰، زنان ۷۵/۰ و زیر مقیاس (اجتناب ـ خشم) مردان ۸۳/۰، زنان ۷۹/۰ بود. هر دو زیر مقیاس بخشش زناشویی را از همدلی عاطفی، نشخوارگری ذهنی، اسنادها و کیفیت زناشویی متمایز میکردند. اعتبار همگرایی این مقیاس نیز تأیید شد، چون همبستگی بالایی بین این مقیاس و زیر مقیاسهای آن و مؤلفههایی مثل کیفیت زندگی، رابطه زناشویی ـ اعتماد دیده شد. همچنین اعتبار پیشبین این مقیاس نیز تأیید شد. چرا که نتایج نشان داد زیر مقیاسهای بخشش در یک فاصله زمانی ۶ ماهه میتوانند تغییرپذیری را پیشبینی کنند. به طوری که زیر مقیاس سخاوتمندی توانست تا حدودی تغییرپذیری آشفتگی از سوی همسر و کیفیت زندگی را تبیین کند و زیر مقیاس خشم ـ اجتناب تا حدودی تغییرپذیری آشفتگی خود فرد را پیشبینی کرد.
روایی و پایایی این پرسشنامه در ایران توسط گلچین (۱۳۹۳)، مورد بررسی قرار گرفت که نتایج مشخصههای آماری ۱۰ گویه آزمون و نمره کل و همبستگی هر گویه با نمره کل و تأثیر حذف هر یک از گویهها در آلفای کرونباخ نشان داده شده است.
مشخصههای آماری گویهها و نمره کل آزمون همبستگی گویهها با نمره کل و تأثیر حذف هر یک از گویهها در آلفای کرونباخ (۲۱۵=n)
شماره
|
میانگین
|
انحراف استاندارد
|
همبستگی با نمره کل
|
آلفای کرونباخ در صورت حذف گزاره
|
1
|
81/3
|
70/1
|
537/0
|
634/0
|
2
|
48/3
|
54/1
|
520/0
|
638/0
|
3
|
37/3
|
54/1
|
477/0
|
646/0
|
4
|
80/2
|
54/1
|
186/0
|
698/0
|
5
|
08/4
|
51/1
|
302/0
|
678/0
|
6
|
50/3
|
49/1
|
370/0
|
666/0
|
7
|
53/2
|
53/1
|
264/0
|
684/0
|
8
|
75/2
|
40/1
|
326/0
|
674/0
|
9
|
98/3
|
59/1
|
215/0
|
694/0
|
10
|
14/4
|
63/1
|
340/0
|
671/0
|
ضریب آلفای کرونباخ کل برای مقیاس برابر با ۶۹/۰ با میانگین ۵۰/۳۴ و انحراف استاندارد ۰۰/۸ به دست آمد. همچنین ضرایب آلفای کرونباخ برای زیر مقیاس سخاوتمندی ۶۶/۰ با میانگین ۷۰/۱۵ و انحراف استاندار ۴۳/۴ برای زیر مقیاس خشم ـ اجتناب ۶۷/۰ با میانگین ۶۷/۰ و انحراف استاندارد ۶۷/۰ میباشد. درستی محتوای پرسشنامه نیز پس از ترجمه توسط متخصصان روانشناس در این حوزه مورد تأیید قرار گرفت. میزان KMO برابر ۶۷/۰ و کرویت بارتلت برابر ۰۳/۴۵۵ بود مقادیر به دست آمده برای KMO بالاتر از ۵/۰ و سطح معناداری آزمون کرویت بارتلت نیز کمتر از ۵/۰ است، بنابراین دادههای پژوهش حاضر، توان عامل شدن را دارند (هومن، ۱۳۸۱). برای تحلیل عاملی در پژوهش حاضر مقادیر ویژه بالاتر از ۱ در نظر گرفته شده است و بر این اساس ۲ عامل استخراج شد که جمعاً ۳۹/۴۷ درصد از واریانس کل را تبیین کرد که عوامل مذکور در پی آمدهاند: گزارههای عامل ۱: گویههای سخاوتمندی، گزارههای عامل ۲: گویههای خشم ـ اجتناب. به منظور بررسی تعیین درستی سازه پرسشنامه از همبستگی مقیاس بخشش رنجش خاص زناشویی با افسردگی، اضطراب و استرس (DASS) استفاده شده است. ضریب همبستگی پیرسون برای افسردگی برابر با ۷۵۸/۰ (P<0/05)، برای اضطراب ۵۴۵/۰ و برای استرس ۶۸۹/۰ محاسبه شده است (P<0/05) که تأییدکننده روایی همگرای آن میباشد.