ادراک فرد نقش مهمی در گسترش، پایداری و درمان اضطراب سخنرانی دارد. کو و همکاران (۲۰۰۴) بر این باورند که در حال حاضر ابزارهای کمی وجود دارند که بتواند افکار مرتبط با اضطراب سخنرانی را ارزیابی کند. نظریههای موجود در فرضیه اختلال اجتماعی نیز تأکید دارند که این اختلال با ارزیابی منفی ادراک شده از سوی دیگران، خودارزیابی منفی و سوگیری در پردازش اطلاعات ارتباط دارد (کلارک و مک مأنوس، ۲۰۰۲؛ فوآ، فرانکلین و کوزاک، ۲۰۰۱). بنابراین گزارش شده است که میزان شیوع آن از ۲۰٪ (کو و وان، ۱۹۹۷) تا ۳۴٪ (استین و همکاران، ۱۹۹۶) میباشد. بنابراین با وجود شواهد بسیار در تأیید اهمیت ارزیابی شناخت در اضطراب سخنرانی ابزارهای کمی برای ارزیابی مؤلفههای شناختی مرتبط با اضطراب سخنرانی در دسترس است. سیاهه افکار اضطراب سخنرانی یک ابزار ۲۳ گویهای است که توسط کو، اسمیت و تلچ (۲۰۰۴) برای ارزیابی ادراک ناسازگارانه مرتبط با اضطراب سخنرانی در کشور کره طراحی شده است. از پاسخدهندگان خواسته میشود میزان اضطراب خود را هنگام سخنرانی در یک مکان عمومی بیان کنند. این ابزار دو زیر مقیاس دارد که عبارتند از "پیشبینی عملکرد ضعیف" و "ترس از ارزیابی منفی" که زیر مقیاس اول شامل ۱۳ گویه و زیر مقیاس دوم شامل ۱۰ گویه میباشد. به منظور طراحی گویهها ابزار ۳۲ گویهای طراحی شد. این گویهها مربوط به افکار ناکارآمد ۳۵ بیمار مبتلا به هراس اجتماعی در طول درمان شناختی رفتاری (کو، وان و یو، ۲۰۰۰) و افکار گزارش شده توسط ۱۴۰ دانشجوی مبتلا به اضطراب سخنرانی (کو، ۲۰۰۱) میشدند. پس از بررسی اولیه گویههایی که مبهم بودند، ویرایش یا حذف شدند. در نهایت ۲۳ گویه مورد تحلیل قرار گرفت که دو عامل به دست آمد که هر دو با هم ۳۰/۱ (۵) از واریانس را تبیین میکردند. ارزش ویژه عوامل به ترتیب ۸۱/۹ و ۹۹/۱ به دست آمد. همبستگی بین دو عامل نیز ۶۴/۰ بود.
همبستگی تصحیح شده کل آزمون از ۵/۰ تا ۷/۰ (همگی PS<0/001) حاکی از اعتبار بالای گویهها است. همسانی درونی برای کل مقیاس (R = 0/94) و برای زیر مقیاس ۱ (R = 0/91) و زیر مقیاس ۲ (R=0/89) به دست آمده و بالا بود میانگین کل مقیاس ۴۴/۵۳ (انحراف استاندارد ... ۶۰/۱۶) است. میانگین زیر مقیاس ۱ و ۲ به ترتیب ۱۲/۳۰ (انحراف استاندارد ۳۲/۱۰) و ۳۳/۲۳ انحراف استاندارد =۷۹/۷) گزارش شد. ضریب اعتبار بازآزمایی برای هر دو زیر مقیاس ۷۳/۰ و ۶۴/۰ در یک فاصله ۴ هفتهای بود. روایی و پایایی این پرسشنامه در ایران توسط ملیحه علی آقایی و گلچین (۱۳۹۳)، مورد بررسی قرار گرفت که نتایج به قرار زیر میباشد. همانگونه که ملاحظه میشود، در جدول ۱ مشخصههای آماری ۲۳ گویه آزمون و نمره کل و همبستگی هر گویه با نمره کل و تأثیر حذف هر یک از گویهها در آلفای کرونباخ نشان داده شده است.
مشخصههای آماری گویهها و نمره کل آزمون، همبستگی گویهها با نمره کل و تأثیر حذف هر یک از گویهها در آلفای کرونباخ (۱۷۲=n)
مشخصههای آماری گویهها و نمره کل آزمون، همبستگی گویهها با نمره کل و تأثیر حذف هر یک از گویهها در آلفای کرونباخ (۱۷۲=n)
شماره
|
میانگین
|
انحراف استاندارد
|
همبستگی با نمره کل
|
آلفای کرونباخ در صورت حذف گزاره
|
شماره
|
میانگین
|
انحراف استاندارد
|
همبستگی با نمره کل
|
آلفای کرونباخ در صورت حذف گزاره
|
1
|
38/2
|
38/1
|
545/0
|
90/0
|
13
|
98/1
|
21/1
|
435/0
|
91/0
|
2
|
86/1
|
04/1
|
367/0
|
91/0
|
14
|
75/2
|
43/1
|
584/0
|
90/0
|
3
|
44/1
|
84/0
|
407/0
|
91/0
|
15
|
37/2
|
33/1
|
658/0
|
90/0
|
4
|
33/2
|
27/1
|
699/0
|
90/0
|
16
|
62/2
|
37/1
|
586/0
|
90/0
|
5
|
30/2
|
33/1
|
549/0
|
90/0
|
17
|
91/1
|
18/1
|
612/0
|
90/0
|
6
|
55/2
|
41/1
|
640/0
|
90/0
|
18
|
02/2
|
25/1
|
578/0
|
90/0
|
7
|
23/3
|
53/1
|
639/0
|
90/0
|
19
|
68/1
|
08/1
|
441/0
|
91/0
|
8
|
74/1
|
11/1
|
534/0
|
90/0
|
20
|
27/2
|
28/1
|
518/0
|
90/0
|
9
|
13/2
|
24/1
|
466/0
|
91/0
|
21
|
46/3
|
57/1
|
379/0
|
91/0
|
10
|
42/2
|
35/1
|
559/0
|
90/0
|
22
|
98/2
|
54/1
|
567/0
|
90/0
|
11
|
09/2
|
18/1
|
539/0
|
90/0
|
23
|
16/2
|
29/1
|
659/0
|
90/0
|
12
|
45/1
|
89/0
|
284/0
|
91/0
|
|
|
|
|
|
ضریب آلفای کرونباخ کل برای مقیاس برابر با ۹۱/۰ با میانگین ۲۳/۵۲ و انحراف استاندارد ۲۷/۱۷ به دست آمد. همچنین ضریب آلفای کرونباخ برای زیر مقیاس پیشبینی عملکرد ضعیف ۸۸/۰ با میانگین ۳۳/۲۳ و انحراف استاندارد ۲۲/۱۰ و برای زیر مقیاس ترس از ارزیابی منفی ۸۵/۰ با میانگین ۴۷/۲۶ و انحراف استاندارد ۲۷/۹ میباشد. درستی محتوای پرسشنامه نیز پس از ترجمه توسط متخصصان روانشناس در این حوزه مورد تأیید قرار گرفت. به منظور بررسی تعیین درستی سازه پرسشنامه از همبستگی مقیاس افکار اضطراب سخنرانی با خود اثربخشی ادراک شده اجتماعی استفاده شد که ضریب همبستگی پیرسون برابر با ۸۱/۰ (P<0,05)، بود که تأییدکننده روایی همگرای آن میباشد.