ممکن است متوجه شوید وقتی شریک عاطفی‌تان مطابق انتظارهایتان رفتار نمی‌کند، احساس ناکامی کنید و عصبانی شوید. ممکن است در رابطه با شیوه‌ای که شریک زندگی‌تان صحبت می‌کند،رفتار می‌کند یا ظرفها را در ماشین ظرفشویی قرار می‌دهد، به صورت انتقادی برخورد کنید. گرچه ممکن است احساس کنید انتظارهایتان منطقی است، ولی چنین شیوه‌ای از ارتباط برقرار کردن ممکن است باعث شود تا شریک زندگی‌تان احساس استرس و تنش و مورد انتقاد واقع شدن داشته باشد.
خصوصیت‌های بیش از اندازه کنترل‌گرانه به مشکلاتی در رابطه منجر می‌شوند.
کنترل بیش از اندازه، یعنی خودتان را به صورت بیش از اندازه و نابهنجارکنترل کنید و این مطلب می‌تواند به مشکلات اساسی در رابطه منجر شود. افرادی که دارای خصوصیت‌های کنترل بیش از اندازه روی رفتارهایشان هستند ممکن است متوجه نقش چنین رفتارهایی در مشکلات رابطه‌ای‌شان نشوند، یا ندانند چطور باید این رفتارها را تغییر دهند. توانایی کنترل بالا روی رفتارها نه تنها چیز بدی نیست؛ بلکه اتفاقا می‌تواند بسیار مناسب باشد. افرادی که کنترل بالایی روی رفتارهایشان دارند معمولا به آنچه در اطرافشان اتفاق می‌افتد توجه بسیاری می‌کنند. مهم این است که بتوانید حوزه‌هایی از زندگی که این کنترل بیش از اندازه باعث مشکلاتی شده است پیدا کنید، نه اینکه همه چیز را تغییر دهید.
آیا کنترل بیش از اندازه می‌کنم؟
- آیا خودتان را فردی بی‌نقص‌گرا می‌دانید یا دیگران شما را فردی با چنین خصوصیتی می‌دانند؟
- آیا شکل تفکرتان همه یا هیچ است؟ (وقتی به صورت همه یا هیچ فکر می کنید، نظرات خود را افراطی بیان می کنید.)
- آیا معمولا در مورد اینکه دیگران چطور باید یا بهتر است رفتار کنند یا اوضاع چطور باید یا بهتر است باشد، فکر می‌کنید؟
- آیا چنین بازخوردی دریافت کرده‌اید که خیلی به خودتان یا دیگران سخت می‌گیرید؟
- آیا احساس می‌کنید باید به فعالیت‌ها و وظایف و مشکلات سریع رسیدگی کنید؟
- آیا برایتان گشوده بودن و کنار گذاشتن نقابتان صخت و دشوار است؟
- آیا در جزییات گیر می‌کنید؟
- آیا بیش از اندازه کار می‌کنید و بار زیادی روی دوشتان می‌گذارید و برای نه گفتن مشکل دارید؟
- آیا با مشکل اهمالکاری در مورد فعالیت‌های مهم درگیر هستید؟
اصلا منظورمان این نیست که وارد روند تشخیص درمانگرانه شوید، ولی با این حال ممکن است برخی از خصوصیت‌ها مربوط به کنترل بیش از حد ممکن است در به وجود آوردن مشکلات رابطه‌ای مشارکت داشته باشد. اگر متوجه ارتباطی بین این خصوصیت‌ها و مشکلات رابطه‌ای‌تان شدید، شاید بتوانید کارهایی برای بهبود وضعیت رابطه‌ای‌تان انجام دهید.
کنترل بیش از اندازه چطور خودشان را در رابطه نشان می‌دهند؟
ممکن است متوجه شوید وقتی شریک عاطفی‌تان مطابق انتظارهایتان رفتار نمی‌کند، احساس ناکامی کنید و عصبانی شوید. ممکن است در رابطه با شیوه‌ای که شریک زندگی‌تان صحبت می‌کند،رفتار می‌کند یا ظرفها را در ماشین ظرفشویی قرار می‌دهد، به صورت انتقادی برخورد کنید. گرچه ممکن است احساس کنید انتظارهایتان منطقی است، ولی چنین شیوه‌ای از ارتباط برقرار کردن ممکن است باعث شود تا شریک زندگی‌تان احساس استرس و تنش و مورد انتقاد واقع شدن داشته باشد. در ادامه دو مثال از چگونگی تاثیر رفتارهای بیش از اندازه کنترل‌گرانه روی رابطه قرار داده شده است.
داستان خصومت:
جو یک لیوان را در ماشین ظرفشویی می‌گذارد و متوجه ظرفهایی که همسرش در سینک ظرفشویی گذاشته است می‌شود. با دیدن چنین صحنه‌ای احساس ناکامی می‌کند. روی مبل و کنار می‌نشیند و می‌پرسد، " آیا ظرفها را توی ماشین ظرفشویی گذاشتی؟"
همسرش پاسخ می‌دهد، نه. جو آهی می‌کشد، دست به سینه می‌نشیند و به آرامی از روی مبل بلند می‌شود، اما از دورن شروع به خود‌خوری می‌کند و با خودش فکر می‌کند چطور می‌شود که فرد انقدر بی‌توجه و بی‌ملاحظه باشد؟ دوباره خودم باید ترتیب مرتب کردن و نظافت ظرفها و چیدن انها در ظرفشویی را بدهم، چون در هر صورت او ظرفها را به شکل اشتباهی در ماشین ظرفشویی می‌چیند. فکر کنم خودم این کار را بکنم راحت‌تر باشم. بنابراین او ظرفها را در ماشین می‌گذارد و پس از اینکه چیدمان را به شکل درستی انجام داد، احساس رهایی و راحتی کرد، ولی از درون احساس خصومت زیادی نسبت به همسرش داشت.
داستان کمک غیر‌مترقبه
جین مراقب شامی است که همسرش در حال پختن است. بنابراین شعله زیر غذا را کم می‌کند، و همسرش از او می‌خواهد تا این کار را نکند. جین می‌گوید، "فقط می‌خواهم کمک کنم، سبزیجات توی این دما و با این شعله می‌سوزند!" به همین شکل جین به اظهار نظر کردن در مورد غذایی که همسرش می‌پزد ادامه می‌دهد و مثلا می‌گوید، " باید نمک بیشتری به غذا بزنی یا آب هیچ وقت به این شکل جوش نمی‌آید" یا " قرار بود اسپاگتی‌ها را به صورت کامل بپزی نه اینکه از وسط نصفشان کنی!" همسر جین احساس می‌کند دائم زیر تیغ انتقاد است. هر دویشان ناگهان می‌گویند، " خیلی خوب، خودت بیا انجامش بده" و آشپزخانه را ترک می‌کنند. جین احساس خشم، گیجی و خصومت زیادی نسبت به همسرش دارد.
چطور رفتارهای کنترل بیش از اندازه را مدیریت کنید
از وضعیت جنگ و گریز خارج شوید تا احساس امنیت و ارتباط داشتن با دیگری کنید
- نفس عمیق بکشید، ابروهایتان را بالا و پایین ببرید، و با دهانی بسته لبخند بزنید.
- تمرین ذهن‌آگاهی کنید.
- زیر چشم‌هایتان به مدت 30 تا 60 ثانیه یخ بگذارید.
ارتباط مستقیم و بدون انتقاد را تمرین کنید
- به جای اینکه به توصیف رفتار همسرتان بپردازید، احساس‌هایتان را با استفاده از لغت‌ها توصیف کنید.
- به جای اینکه در مورد چیزی که دوست ندارید صحبت کنید، مستقیم از خواسته‌تان صحبت کنید.
- وقتی همسرتان از احساس‌هایش صحبت می‌کند، به خوبی گوش کنید.
- تایید کردن، بدون موافقت یا مخالفت کردن را یاد بگیرید.
کمک دریافت کنید و بپذیرید نگرش و روش همسرتان برای انجام کارها یا نسبت به تمام مسائل ممکن است متفاوت از دیدگاه یا روش شما باشد.
- روش‌های زیادی برای پختن سیب‌زمینی وجود دارد.
از خودتان بپرسید
- آیا از شریک زندگی‌ام انتظار دارم به شیوه خودم فکر کند یا رفتار کند؟
- آیا روش من برای انجام کارها، تنها روش فکر کردن و یا رفتار کردن درست است؟
- چه چیزی باعث می‌شود فکر کنم روشم بهترین روش است؟
برای شریک عاطفی‌تان خودتان را آشکار کنید
- مسئولیت کنترل بیش از اندازه افکار و اعمالتان را با گفتن این جمله که هر جا متوجه این رفتارها شدی به من اطلاع بده، بپذیرید و برای یاد گرفتن و به کار گرفتن مهارت‌های کاهش این رفتارها گشوده باشید.
هدف‌هایتان ارزشمندتان در رابطه‌تان را شناسایی کنید
- در این موقعیت، آیا چگونگی چیدمان ظرفها در ظرفشویی مهم‌تر است، یا نشان دادن علاقه و احترامم به همسرم؟
حالا که متوجه شدید، چطور کنترل بیش از اندازه رفتارهایتان روی رابطه‌تان تاثیر می‌گذارد، می‌توانید ارزیابی کنید که آیا این رفتارها روی زندگی‌تان و رابطه‌تان تاثیر می‌گذارند یا نه. از این موقعیت به عنوان فرصتی برای گفتگو با شریک‌تان استفاده کنید و رابطه‌ای عمیق‌تر بسازید. دکتر جان گاتمن ابزارهای فراوانی برای شروع گفتگو با شریک زندگی‌تان و ایجاد تفاهم بهتر نسبت به همدیگر دارد که می‌توانید از آنها استفاده کنید.
لینک مقاله:
https://www.gottman.com/blog/how-overcontrolling-behaviors-impact-relationships/