محققهای گروه عصبشناسی دانشگاه برن و بیمارستان دانشگاهی برن، چگونگی اولویتبندی هیجانها در خلال خوابیدن به منظور تقویت ظرفیت هیجانهای مثبت در برابر تضعیف هیجانهای منفی را تشخیص دادند.
محققهای گروه عصبشناسی دانشگاه برن و بیمارستان دانشگاهی برن، چگونگی اولویتبندی هیجانها در خلال خوابیدن به منظور تقویت ظرفیت هیجانهای مثبت در برابر تضعیف هیجانهای منفی را تشخیص دادند. این کار بار دیگر باعث جلب توجه به اهمیت خواب در سلامت روان شد و همچنین مسیرهای جدیدی برای ایجاد راهبردهای درمانی باز کرد.
مرحله حرکتهای سریع چشمی که مخفف REM است، مرحلهای منحصر به فرد و مرموز از مرحلههای خوابیدن است که در آن بیشتر رویاها همراه با هیجانهای شدید شکل میگیرند. چرایی و چگونگی فعالسازی این هیجانها مشخص نیست. قشر پیشپیشانی مغز، بسیاری از این هیجانها را در حین بیداری جمعآوری میکند ولی به شکلی خاموش در حین مرحله REM خواب به نمایش میگذارد. پروفسور آنتوان آدامانتیدیس از گروه پژوهش زیستپزشکی در دانشگاه برن میگوید: " هدف از انجام این پژوهش درک ساختار زیرین و عملکرد چنین پدیده عجیبی و خارقالعادهای بود."
پردازش هیجان، علیالخصوص جداسازی و تشخیص بین خطر و امنیت، برای تمامی موجودات نقش حیاتی و اساسی برای بقایشان دارد. در انسان، هیجانهای منفی بیش از اندازه، مانند واکنش به ترس و یا بروز اضطراب، ممکن است منجر به حالتهای مانند اختلال استرس پس از سانحه شود. در اروپا، تقریبا 15% از جمعیت تحت تاثیر اثر مخرب اضطراب مزمن و یا بیماریهای شدید روانی قرار دارند. تیم پژوهشی که زیر نظر پروفسور آنتوان آدامانتیدیس فعالیت میکند در حال حاضر مشغول درک چگونگی تقویت هیجانهای مثبت و کاهش و تضعیف هیجانهای منفی و یا هیجانهای آسیبرسان توسط مغز در طول مدت خواب REM است.
ساختار دوگانه
پژوهشگرها ابتدا موشها به گونهای شرطیسازی کردند که محرکهای شنیداری را به عنوان علامتهایی برای امنیت و دیگر محرکها را به عنوان علائمی برای خطر تشخیص دهند. پس از این، فعالیت نورونها در مغز موشها در سیکل مختلف خواب و بیداری ضبط شد. با این روش، پژوهشگرها میتوانستند، نقشه منطقههای مختلف سلولها و چگونگی انتقال خاطرههایی که شامل هیجان بودند در حین مرحله خواب REM را مشخص کنند.
نورونها در ساختارشان دارای قسمتی هستند که به آن بدنه (سوما) میگویند و محلی است برای یکپارچهسازی اطلاعاتی که از دندریتها (اطلاعات ورودی) وارد میشوند و به صورت علائمی برای دیگر نورونها به وسیله آکسونها (اطلاعات خروجی) خارج میشوند. نتیجههای به دست آمده از این پژوهش نشان داد در حالیکه دندریتها در حال فعالیت بودند، ولی بدنه سلول بدون فعالیت بود. آدامانتیدیس میگوید: " این به معنی جداسازی دوقسمت نورون است، به عبارت دیگر بدنه نورونها کاملا خواب و دندریتها کاملا بیدار و در حال فعالیت هستند." این جداسازی به این دلیل که فعالیت شدید دندریتها باعث ایجاد تمایز بین هیجانهای خطر و امنیت میشود، و در همین حال عدم فعالیت بدنه نورونها تمامی خروجیهای هیجانی در حین خواب REM را متوقف میکند، اهمیت فراوانی دارد. به عبارت دیگر، مغز از ایجاد تمایز بین امنیت در مقابل خطر در دندریتها بهره میبرد، ولی واکنشهای بیش از اندازه نسبت به هیجانها را در خطرهای به خصوصی متوقف میکند.
مزیت بقا
بر طبق یافتههای محققها وجود هر دو ساختار در کنار هم برای بقا و ثبات موجود زنده حیاتی و ضروری است. میتا آیمی نویسنده اصلی این پژوهش میگوید: " این دو ساختار دو جهتی، برای بهینهسازی تشخیص بین علامت خطر و امنیت ضروری است." چنانچه قابلیت این تشخیص در انسانها از بین برود واکنشهای ترس بیش از اندازه خودشان را نشان میدهند، و این میتواند به اختلالهای اضطرابی منجر شود. این یافتهها کاملا با شرایطی مانند شرایط بروز اختلالهای استرس پس از سانحه مرتبط است. در این اختلال آسیبی که به شخص وارد میشود، در طول خواب شبانهروزی به صورت مداوم و در طول هفتهها، هر روز بیش از اندازه در قشر پیشپیشانی فرد تحکیم و تقویت میشود.
گشایشی بری داروهای خواب
این یافتهها مسیر را برای داشتن درک بهتری از فرایند پردازش هیجانی در حین خوابیدن در انسان باز کرد و از طرفی دیگر چشماندازی جدید برای هدفهای درمانی به منظور درمان پردازش خاطرههای ناخوشایند، مانند آنچه در اختلالهای استرس پس از سانحه و تحکیم زودهنگام وابسته به خواب روی میدهد، ایجاد شود. علاوه بر این شاخه اختلالها، دیگر مشکلهای شدید و مزمن سلامت روان نیز ممکن است به گونهای به این جداسازی دندریتی که در حین خواب صورت میگیرد، مرتبط باشد که از آنها میتوان به استرس مزمن، اضطراب، افسردگی، پنیک و یا حتی آندونیا ( عدم توانایی در احساس هرگونه خوشی و لذت) اشاره کرد. مدت زمان طولانیای است که پژوهشهای مربوط به خواب و داروهای مربوط به این حوزه مورد توجه و تمرکز دانشگاه برن است. آدامانتیدیس میگوید: " امیدواریم که یافتههایمان نه تنها به نفع بیمارها تمام شود، بلکه برای عموم مردم جامعه نیز قابل کاربرد باشد."
لینک خبر:
https://www.sciencedaily.com/releases/2022/05/220513113237.htm
مرجع خبر:
Mattia Aime, Niccolò Calcini, Micaela Borsa, Tiago Campelo, Thomas Rusterholz, Andrea Sattin, Tommaso Fellin, Antoine Adamantidis. Paradoxical somatodendritic decoupling supports cortical plasticity during REM sleep. Science, 2022; 376 (6594): 724 DOI: 10.1126/science.abk2734