مغز چگونه زیباییای که در طبیعت وجود دارد را به تصویر میکشد؟ ما به خوبی میدانیم که نگاه کردن به یک منظره زیبا باعث فعالسازی سیستم پاداش مغز میشود. ولی سئوالی که مطرح است این است که چگونه مغز شعاعهای دیداری را به چیزی از جنس زیباییشناسی تبدیل میکند؟ یا چرا ما یک کوه را به صورت یک منظره و یا گذر ابرها را به صورت یک زیبایی ادراک میکنیم؟
مغز چگونه زیباییای که در طبیعت وجود دارد را به تصویر میکشد؟ ما به خوبی میدانیم که نگاه کردن به یک منظره زیبا باعث فعالسازی سیستم پاداش مغز میشود. ولی سئوالی که مطرح است این است که چگونه مغز شعاعهای دیداری را به چیزی از جنس زیباییشناسی تبدیل میکند؟ یا چرا ما یک کوه را به صورت یک منظره و یا گذر ابرها را به صورت یک زیبایی ادراک میکنیم؟ تیمی از محققان موسسه ماکس پلانک این سئوالها را به منظور زیباییشناسی تجربی و تحقیق در مورد اینکه مغز چگونه از تماشایِ سادهی یک منظره به احساس زیبایی متناظر با آن دست پیدا میکند، مطرح کردند تا در مورد آن اطلاعات بیشتری به دست بیاورند.
در تحقیقی که به این منظور انجام شد، ویدئویی از یک منظره زیبا برای 24 نفر پخش شد و با استفاده از تصویربرداری fMRI فعالیت مغزی هر یک از شرکتکنندگان در حین تماشای ویدئو اندازهگیری شد. یافتههای این تحقیق به تازگی در مجله Frontiers in Human Neuroscience منتشر شده است. آیسِ ایلکای آیزک نویسنده اصلی مقاله به صورت خلاصه می گوید:
" تصور ما این بود که علائم زیباییشناسی منحصر به سیستمهای پاداش مغز است، ولی در کمال تعجب متوجه شدیم که این علائم حتی در نواحی مربوط به بینایی مغز نیز زمانی که شرکتکنندگان مشغول تماشای ویدئو بودند، حضور داشتند. با دیدن این ویدئوها نواحی از مغز فعال شدند که دقیقا در کنار منطقهای از مغز قرار دارند که به تشخیص شاخصههای فیزیکی در فیلمها، مثل دیدن حرکت کردن شخصی در فیلم اختصاص دارد.
ادوارد وِسِل نویسنده ارشد این تحقیق نیز پیشنهاد میکند که این علائم احتمالا ساختارهای اولیهی درک ما از زیبایی را شکل میدهند. او ادامه میدهد:
" وقتی که ما چیزی را میبینیم که فراتر از انتظارهای ماست، تکههای کوچکی از باف مغز "اتمهای" کوچکی از تاثیر مثبت دیدنِ این چیز را تولید میکند. ترکیب این علائم بسیار کوچک در سیستم بینایی بر روی هم جمع میشود تا اینکه یک تجربه زیباییشناختی جذاب را برای ما به وجود میآورد."
با دانستن این مطلب، نه تنها در درک ما از زیبایی تاثیر میگذارد، بلکه به ما کمک میکند تا از چگونگی تعامل محیط بیرونی و چگونگی تاثیرگذاری آن بر روی احساسمان از بهزیستی نیز اطلاعات بیشتری داشته باشیم. نتیجه این تحقیق احتمالا کاربردهای بالقوهای در بسیاری از زمینهها که ارتباط بین ادراک و احساسها در آن زمینهها بسیار مهم است مثل هوش مصنوعی و یا مراکز بالینی، خواهد داشت.
منبع خبر:
Ayse Ilkay Isik, Edward A. Vessel. From Visual Perception to Aesthetic Appeal: Brain Responses to Aesthetically Appealing Natural Landscape Movies. Frontiers in Human Neuroscience, 2021; 15 DOI: 10.3389/fnhum.2021.676032
لینک خبر:
https://www.sciencedaily.com/releases/2021/07/210723105247.htm